EMTİA NAKLİYAT (YÜK) SİGORTALARI:

Bir noktadan diğer bir noktaya taşınmak amacıyla bir nakil aracına yüklenen insan hariç her şey ‘yük’ olarak tanımlanır. Yük taşıma işlevinin öncelikli görevi, malları istenilen zamanda, zarar görmemiş bir şekilde alıcıya ulaştırmaktır. Bu amaçla; değeri para ile ölçülebilen her türlü mal varlığından doğan hak ve alacaklardan dolayı uğranılan zararları tazmin etmek üzere oluşturulan sigorta sistemine ‘yük sigortası’ denir.

Taşıma sırasında; Kırılma, dökülme, bozulma, çürüme, paslanma,elleçleme, hırsızlık ve kaza gibi riskler bulunmaktadır. Malın sigorta edilme yöntemi, taşıma yöntemine göre farklılık göstermektedir.

Sigortalama işlemi;

Alıcı(nakliyat sigortası)

Satıcı(nakliyat sigortası)

Taşıyıcı(taşıyıcı sorumluluk sigortası)

Depolayan(depocu sorumluluk sigortası)

tarafından, farklı teminatlar içeren sigorta poliçeleri ile yapılabilir. Malın bir yerden bir yere taşınması sırasında uğrayacağı taşıma riskleri ve ait olduğu yere teslimine kadar depolarda geçen süre içindeki riskler de dahil olmak üzeregüvencededir .Çok teknik bir konu olması nedeniyle her aşamasında uzman işgücügerektirir .

Uluslararası nakliyelerde navlun ve sigorta prim ödemeleri ülke ödemeler dengesinietkiler .Ülke dışında yaptırılan nakliye ve sigorta işlemleri ödemeler dengesinden döviz çıkışına neden olur, tersi ise döviz kazancı sağlar. Bu yoldan kazanılan ya da kaybedilen dövizlerin büyüklüğü gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkeleri ilgilendirmekte olup ekonomik bir kaynaktır. Nakliyat, malın sevk edilmek üzere taşıma aracına yüklenmesi ile başlar, olağan aktarmaları da kapsamak kaydıyla poliçe üzerindeki varış yerinde nihai alıcıya ulaşması veya indirme yerinde araçtan boşaltılması ile sona erer.

Teminatlar: Yangın, İnfilak, Genel tehlike ve kazalar

Teminat Dışı Durumlar: Savaş, İç savaş, İhtilal, Ayaklanma, Askeri hareketler sonucu oluşan zararlar, Nükleer yakıt ya da atıkların oluşturduğu zararlar, Sigortalı malların kendi ayıbından oluşan zararlar, Yasal olmayan şekilde taşıma ya da depolama sırasında oluşan zararlar.

KLOZLAR

İnstitutecargoclouses(ICC)

Allrisks(A): En geniş teminat

Dar teminat (B): Yükleme-boşaltma dahil edildiğinde kamyonklozuverilmiş teminat halini alır.

Tam ziya (C): En dar teminat

Geniş Teminat :Tümrisklerin güvence altına alınması durumudur (institutecargoclausesallrisks–ı.c.c.a.r.). En geniş kapsamlı sigorta güvencesidir. Tüm risklere güvence vermekle beraber; kötüambalaj ,gecikmeve tehlike gibi dikkatsizliklerden doğan hasarlar, savaş, terör, nükleer radyoaktif kirlenme – bulaşma ve olağanüstü risklerden doğan hasarlar, iflas, bilinçli ve kasti, mali kusur ya da bakımsızlık nedeniyle oluşan hasarlar, malın kendi ayıbından kaynaklanan hasarlar,allrisk poliçeleri kapsamına girmez.

(A)Klozteminat kapsamı:AllRisksolarak da adlandırılanklozlar, emtia nakliyat sigortalarında en geniş kapsamlı teminatı sağlamaktadır. (A)Klozdışındaki tümklozlardateminat kapsamına alınan tüm rizikolar tek tek sayılmaktadır. Ancak (A)Klozistisna edilenler hariç tüm riskleri karşılamakla birlikte, hasarın ani, beklenmedik ve tesadüfi bir nedenden meydana gelmiş olması şartı aranmaktadır.

Dar Teminat:Bu ek risk güvencesi tam ziya halini yumuşatan, malın tamamının hasarlanmaması halinde bile tazminat ödenmesi durumudur. Bir başka deyişle; ‘kamyonklozu-yükleme-boşaltma’ teminatı da denilebilir. Teminatı tüm riskler kadar geniş değilse bile kısmen görülen zararı da karşılar.

(B)Klozteminat kapsamı: Yangın veya patlama, Gemi/diğer deniz taşıtının karaya vurması, oturması batması veya alabora olması, Kara taşıtının devrilmesi veya raydan çıkması, Gemi/diğer deniz taşıtı/kara taşıtının sudan başka herhangi bir dış nesneye değmesi veya çatması (çarpışması), Yükün bir tehlike limanında boşaltılması, Müşterek avaryafedakarlığı(gemiye/yüke gelen zarardan gemi/yük sahiplerine gelen zarardan pay alması, Denize yük atılması veya dalgalar tarafından denize sürüklenme, Deprem, yanardağ püskürmesi veya yıldırım, Gemi/diğer deniz taşıtının ambarına, kara taşıtı, konteyner veya depolama yerine deniz/göl/ırmak suyunun girmesi, Herhangi bir kolinin gemi/deniz taşıtına yüklenirken veya boşaltırken düşmesi ya da güverteden aşarken kaybolması nedeniyle tam ziya.

Tam Ziya Hali:En dar kapsamlı sigorta güvencesidir. Sigortalı malın tamamının hasara uğramış olması halinde tazminat alması durumudur.

(C)Klozteminat kapsamı: Yangın veya patlama, Gemi/diğer deniz taşıtının karaya vurması, oturması batması veya alabora olması, Kara taşıtının devrilmesi veya raydan çıkması, Gemi/diğer deniz taşıtı/kara taşıtının sudan başka herhangi bir dış nesneye değmesi veya çatması (çarpışması), Yükün bir tehlike limanında boşaltılması, Müşterek avaryafedakarlığı(gemiye/yüke gelen zarardan gemi/yük sahiplerine gelen zarardan pay alması, Denize yük atılması veya dalgalar tarafından denize sürüklenme.

FİYATLANDIRMA KRİTERLERİ

Yıllık taşıma cirosu, Taşıma aracı türü, Taşıma şekli ve yükleme kapasitesi, Sefer sayısı, Malın cinsi, ambalajı ve içeriği, Teminatın kapsamı, Araç rotası, Coğrafi vetopografikkoşullar, İklim özellikleri.

Sigortalı:

Neye ihtiyacım var?

Neyi satın aldım?

sorularınayanıt arar

NAKLİYAT SİGORTASI ÇEŞİTLERİ: Sefer Esaslı Poliçeler, Emtia Abonman Sözleşmesi,FlotanSözleşmeler, Kıymet Taşıma Poliçesidir.

Sefer Sigortası:Herhangi bir zaman sınırlaması olmaksızın belirli bir seferi sigorta eden poliçelerdir. Emtia ve kıymet sigortası poliçeleri sefer poliçesi olarak düzenlenmektedir. Teknelerin de belli bir sefer için sigortalanması mümkün olmakla birlikte uygulamada çok sık rastlanmamaktadır.

Flotan Sözleşmeler:Nakliyatı yapılacak emtianın, yükleneceği araç bilgileri, tarihi kesinlik kazanmadan aradaki belirsiz süreyi teminat altına alan poliçe türüdür.FlotanPoliçe, mevcut bilgi ve belgeler ile yapılan geçici bir poliçe olup, araç bilgileri ve yükleme tarihi kesinleştikten sonra kati sigorta poliçesi kapsamına girebilmektedir. Kati poliçe; nakliyat ile ilgili sevk tarihi, sefer, değer ve araç verileri kesinleştiğinde düzenlenebilmektedir.

Abonman Sigortası:Belirlenen bir dönem içinde sigortalının taşıtacağı çeşitli yükler için düzenlenen ve süre esaslı poliçeler gibi belirli bir dönem içinde taşınacak yükler için güvence verilmektedir. Böylece sigortalı – sigortacı açısından birçok gereksiz işlem ve kırtasiye ortadan kaldırılmakta, zaman kaybı önlenmektedir. Sigortacı, belli bir zaman dilimi içinde taşınacak yükün cinsi, teminat türü ve limiti ile birlikte geçerli şartların belirlendiği sözleşme düzenlemektedir. Sefer bazlı Nakliyat Sigorta Poliçesi, bu sözleşmedahilindedüzenlenmektedir. Sigortacıya bildirilen yıllık taşıma cirosu temel alınarak bir yıl içerisinde yapılacak tüm taşımalar için toplam prim hesaplanır. Bu sayede yapılan taşımalar herhangi bir ihbar yükümlülüğü olmaksızın teminat altına alınır.

Kıymet Taşıma Sigortası:Bir yerden bir yere gerçek veya tüzel kişilere ait nakit para, külçe altın, gümüş, hissesenedi ,tahvil, bono , çek , piyango bileti gibi kıymetli evraklarıntaşınmasına uygun zırhlı nakil araçlarıyla taşınması sırasında doğabilecek silahlı gasp , soygun , çalınma , kaybolma , hırsızlık , yangın gibi risklere karşı teminat altına alır, teminat , kıymetli evrakın nominal değeri üzerinden verilir . Malınsahibi ,satıcıya da malın üzerinde hakkı bulunan herhangi bir kişi tarafından sefer ya da süre esasına göre yapılır .Malın ,nakliyatfirmasına teslimi ile başlayıp alıcının eline ulaşması ile sona erer .

EMTİA NAKLİYAT SİGORTALARI ile TAŞIYICI SORUMLULUK SİGORTALARI ARASINDAKİ FARKLAR

‘Emtia Nakliyat Sigortası’ndasigortalanabilir menfaatin yani malın fiziki varlığı, ‘Taşıyıcı Sorumluluk Sigortası’ndaise nakliyecinin yasal sorumluluğu sigortalıdır. ‘Emtia Nakliyat Sigortaları’ndaprimi mal sahibi öderken, ‘Taşıyıcı Sorumluluk Sigortaları’ndataşıyıcı ödemektedir. ‘Sorumluluk Sigortaları’ndasigortacının sorumluluğunu sınırlayan bir teminat limiti söz konusu olup, bu limit taşınan malın değerinden düşük olabilmektedir. ‘Emtia Nakliyat Poliçeleri’ndeise, sigorta bedeli malın fatura değeri ve buna ek masraflardan oluşmaktadır. ‘Emtia Nakliyat Poliçeleri’ndesigortalı, malın sahibi veya mal ile ilgili menfaati olan taraf iken, ‘Sorumluluk Sigortaları’ndaise nakliyecinin kendisidir. Nakliyecinin sorumluluk sigortaları taşıyıcının kusuru olması durumunda hasarın karşılanmasını esas alırken, emtia nakliyat sigortalarında ise yalnızca poliçede belirtilen genel ve özel şartlara göre meydana gelen hasarları tazmin etmektedir.

Yurt içi ticari yük taşımacılığı yapan nakliye şirketlerinin, bir sözleşmeye bağlı olmak koşulu ile, emaneten kendisine teslim edilen, nakliye amacıyla taşıma hizmeti verdikleri müşterilerine ait emtiayı taşıma sırasında teminat kapsamındaki bir hasar sonucu yüklenebilecek yasal sorumluluklarını, poliçede belirtilen özel şart,klozve limitlerdahilindeteminat altına alır.

Taşıyıcı Sorumluluk Sigortası:Taşıyıcının sorumluluğu, göndericiden ya da ‘freightforwarder-yurt dışı taşıma aracısı’ndanmalı teslim aldığı andan itibaren başlar, varış noktasına tesliminde sona erer. Bu durumda mala gelebilecek olan her türlü zarardan, hasardan ve teslimdeki gecikmeden taşıyıcı sorumlu olur.Deniz ,kara, hava veya demiryoluyla taşınan her türlü mal , taşıma sırasında karşılaşacakları risklere karşı güvence altına alınmaktadır . Ayrıca,taşıyıcının ,malınsahibine karşı sorumluluklarının güvence altına alınması da , ‘ taşıyıcı sorumluluk sigortası ‘ olarak aynı branş içinde incelenir.

Yurtdışı Taşıyıcı Sorumluluk Sigortası (Freight Forwarder):Uluslararası nakliyat yapan firmaların gelişimine paralel büyüyen riskleriniprofesyönelolarak dağıtmak ve hukuken sorumlu oldukları nakliye hasarlarından korunmak için FFL (FreightForwarderLiability) poliçeleri yapılmaktadır. ÖzellikleForwarderişi yapan taşıma şirketlerinin malın başına gelen hasarda kısmi olarak sorumluluğu doğmaktadır. Malın sahibi hasarını sigortadan alarak hasarını tanzim etmekte ancak hasarı ödeyen sigorta şirketi kusur oranındaForwarder’arücu etmektedir. Ancak bazı durumlarda kimi hasarlar SDR den yüksek çıkmakta ve ciddi ihtilaflar yargıya yansımaktadır.

Depo İşletenleri Sorumluluk Sigortası:Sigortalının, adresi belirtilen kapalı alana sahip depo sınırları içerisinde gerçekleştireceği depolama faaliyetlerinden dolayı, bir sözleşmeye bağlı olarak depolama amacıyla emaneten sigortalının kontrolüne ve sorumluluğuna bırakılan üçüncü kişilere ait emtianın, depo sınırları içerisinde yasal sorumluluğunun sigortasıdır. Depo sınırları içerisinde bulunan mallar, yer değiştirme, istifleme, depolama, yükleme-boşaltma faaliyetleri sırasında ortaya çıkabilecek hasarlar, özel ve genel şartlar kapsamındaki yasal sorumluluklar çerçevesinde teminat altına alınır.

Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıma Konvansiyonu–Convention Relative Au Transport İnternational De Marchandises Par Route ( CMR ): Yurtdışı Taşıyıcı Sorumluluk Sigortası:Uluslararası yük taşımacılığı yapan nakliyecilerin sorumluluklarını teminat altına almaktadır. Gerek yurt içinde gerekse yurt dışında karayollarında eşya taşıyan nakliyat firmalarının yaptırdığıpoliçedir .Konvansiyonun amacı; Üye ülkeler için nakliyecinin sorumluluğuna yönelik tek bir düzenleme altında bir sözleşmeye bağlı kalaraktaşıma sağlamaktır. Uluslararası karayolu taşıyıcıları, malları taşımak üzere teslim aldıkları andan varış yerindeki alıcıya teslim edilinceye kadarki süreçte çalışanlarının ve taşımanın yapılması için anlaştıkları araçların görevlerini yerine getirirken işledikleri kusurlardan konvansiyon kapsamında sorumludurlar. Bugün 56 ülke taraf durumdadır. Taşımanın CMR kapsamında kabul edilebilmesi için; Karayolu ile yapılmış olması, Taraflardan en az birinin CMR’ a taraf bir ülke olması, Uluslararası bir taşıma olması gereklidir. Eşyanın aynı araç içerisinde taşınması koşulu ile (örn. konteyner), farklı taşımamodlarınınkullanılması da sözleşme kapsamındadır. Posta, cenaze ve ev eşyası taşımalarında konvansiyon hükümleri uygulanmaz.

CMR kapsamında nakliyecinin sorumluluk sınırı brüt kg. başına 8.33 SDR olarak belirlenmiştir.

2,4044 TL * 8,33 SDR = 19,99 TL (20 TL)

Tazminat ödemelerinde para birimi olarak SDR kullanılır.

1 SDR=1,55 $dır.

Kayıp ya da hasar tazminatına ek olarak, taşıma ücretleri, gümrük vergileri ve transit taşıma bağlamında üstlenilen diğer ücretler tam kayıp durumlarında tam olarak, kısmi kayıp durumlarında ise belli bir orana göre geri ödenmektedir.

Emtia (Mal) Sigortalarında sigorta süresi, seferi yapan aracın yolculuk süresi ile bağlantılıdır. Yolda bulunan mal teminatı seferin başlamış olmasına rağmen riskin kesin gerçekleşmediğini bilmek kaydıyla, taşınan mallara teminat verilebilir. Ek Teminatlar: Nakliye aracının uğrayacağı kaza nedeniyle meydana gelebilecek hırsızlıklar , Glkhh – terör ve sabotaj sonucu oluşabilecek hasar ve zararlar, Gümrük deposunda bekleme, aktarma, sergileme, ısı kontrollü taşıma, caraskal teminatı, kapalı kasa teminatı, marka klozu gibi faktörler de ek teminat gerektirmektedir. Hasarda istenilen evraklar (Kara – Hava – Demiryolu Nakliyatı için): Yurtiçi nakliyelerde sevk irsaliyesi , yurtdışı nakliyelerde fatura – konşimento , Mal kamyonda hasarlanmış ise , rezerv zaptı ( taşıyıcı , kamyon şoförü imzalı belgesi ) , Muayene tutanağı , Mal gümrükte hasarlanmış ise gümrük rezerv zaptı ( gümrük memuru veya operatörlerin imzalı belgesi ) , Malın gümrükte hasarlanmış olmasına rağmen Gümrük İdaresi rezerv zaptı vermiyorsa mahkeme raporu , Gümrük kapanış beyannamesi , Taşıma , taşerona yaptırılıyor ise taşıma sözleşmesi , Hasar kaza sonucu oluşmuş ise , trafik zaptı , ehliyet ve ruhsat fotokopileri, Taşıma işini yapan şirketin ve Türkiye’ deki acentesinin adı , ünvanı ve adresi . Hasarda istenilen evraklar ( Deniz Nakliyatı için ):Poliçe ,fatura, konşimento aslı veya fotokopisi , Malın gemiden hasarlı indirilmesi dolayısıyla gemi rezerv zaptı ( gemi kaptanı veya acentesi imzalı belgesi ) , Muayene tutanağı , Emtia gümrüklü sahada hasarlanmış ise gümrük rezerv zaptı, Emtia gümrükte hasarlanmışsa ve Gümrük İdaresi rezerv zaptı vermekten kaçınıyorsa malın gümrükten çekilmemesi gerekir ve gümrük bölgesinin Asliye Hukuk ve Ticaret Mahkemelerinden mahkeme tespiti istenir. ( Tespitin mahkeme masrafları sigortacı tarafından karşılanacaktır.), Taşımaişi , taşerontarafından yapılıyorsa taşıma sözleşmesi , Kargo raporu ( Gemi rezerv zaptı alınmış ise bu evrak gerekli değildir ) , Gemi donatanının ve Türkiye acentesinin isim/ünvanve adresleri, Time -sheetve çeki listesi , Gümrük kapanış beyannamesi , Çetele ve tartı fişleri , Emtia gemiden eksik veya hiç çıkmamışsa müfrez ordino veya ademi teslim ordinosu , Yurtdışı hasarlardaLloyd’seksperinin raporu , Yükleme manifestosu , Sıvı emtia taşımalarında yükleme ve boşaltma limanıUllageRaporları (gözetmen raporları ) , Hazırlık Mektubu , Boş Tank Sertifikası , Protesto Mektupları .

TEKNE SİGORTALARI

Gemi veya diğer deniz ve göl araçları ya da bunlar gibi diğerlerinin karşılaşabilecekleri riskleri güvence altına alır . Bu terim , yük ve yolcu gemilerini de kapsar . Ancak , ‘ ahşap veya beton ya da bunların karışımından yapılmış tekneler , yelkenli tekneler , yat ve kotralar , hizmet

motorları , balıkçı gemi ve tekneleri , römorkör , duba , yüzer havuz , vinç , yüzer lokanta , deniz motorsikletleri, kızakta ve inşaa halindeki tekneler ‘ bu terim kapsamında sayılır .Gemi ,deniz ve göl araçları , sınıflama kurumları ( klas müesseseleri ) tarafından verilmiş sınıf belgesine sahip olmalı ve bu belge , sigorta süresi içinde geçerliliğini korumalıdır . Belgesi olmayan gemi ve diğer araçların sigortalanabilmesi için ,ilgili mevzuat hükümlerine göre inşaa edilmiş olmaları zorunludur . Teknenin batması ,karaya vurması , denizde sabit veya seyyar bir cisme çarpması , yanması , deniz kaza ve tehlikelerinden dolayı gemide meydana gelebilecek hasarları karşılar. Tekne sigortaları teminatında ,kuru yük gemileri ve dökme yük gemileri için istenildiğinde ; savaş , terör riskleri ve çatışma teminatı eklenebilir.

Yatlar için; ‘Institute Yacht Clauses (geniş teminat) ‘ verilir ve bu teminatlara savaş / terör teminatı ve üçüncü şahıslara karşı mali sorumluluk teminatı dahil edilebilir .

Gemi İnşaa Poliçesi:Kızağa çekilen geminin yapımı ve onarımı sırasında yanma ,kızaktan düşme , sabote edilme gibi risklere karşı yapılan sigortadır. Kapsam dahilindeki durumlar: riskin gerçekleşmesi sonucu gemi veya diğer araçların veya bunlara ilişkin faydaların uğrayacağı hasarlar. Ek teminatlar: Sorumluluk tazminatları veya bununla ilgili masraflar, özel şartlarla belirlenir .Taraflar başka bir esas kararlaştırmamışsa ,gemi veya diğer deniz ve göl araçlarının sigorta bedeli , riskin başladığı anki değerdir. Aksi kararlaştırılmadıkça; yakıt, kumanya ve levazım ,gemi personelinin ücretleri ve ödenen sgk bedeli , bu değerlere dahil değildir, ek teminat ile teminata dahil edilebilir.

Fiyatlama neye göre yapılır: Teknenin cinsi, Teknenin sigorta bedeli, Teknenin yaşı ve tonajı, Teminatın kapsamı, Teknenin sefer sahası ve faaliyet alanı. Hasarda istenilen belgeler: Deniz durumu raporu , kaza ile ilgili güverte ve makine jurnallerinin onaylı kopyaları , denize elverişlilik belgesi , kaza ile ilgili sınıflama kurumu raporu , yürürlükte bulunan sınıf ( klas ) belgesi , sınıf belgesine sahip olmayan gemi ve araçların ilgili mevzuat hükümlerine göre inşaa edilme zorunluluğu belgesi , ekspertiz raporu , gemi personeli donatımında asgari emniyet belgesi , gemi personeli listesi , zarara ilişkin proforma fatura , makbuz ve belgeler .